Zonder geschiedenis heeft de mens geen toekomst.

Het kan geen toeval zijn dat geschiedenis als vak nog nauwelijks wordt onderwezen en tot speeltje van de commercie is verworden. Hitler is een stripfiguur, Pol’s Potten een keurige winkel in Amsterdam.

Berichtgeving over het neergehaalde passagiersvliegtuig boven Oekraïne toont een beeld van onkunde zonder weerga. Wat overheerst is sentiment, emotie, ongecontroleerde verontwaardiging. In willekeurige bedrijven is twee minuten stilte in acht genomen. Heeft u al meegelopen in een Stille Tocht? Bloemen met een kaartje achtergelaten?
Nergens lees ik de vraag, wat dergelijke toestellen boven oorlogsgebieden te zoeken hebben, wie hiertoe desondanks beslissen en op grond van welke motieven.

De geschiedenis is afgeschaft. Met de ineenstorting van de Sovjet Unie zouden wezenlijk tegenstrijdige politieke en maatschappelijke visies voorgoed zijn beëindigd. Het socialisme heeft immers haar ongelijk bewezen en het zegevierende liberalisme is geen ideologie maar het resultaat van gezond verstand. Aldus de redenering van de overwinnaars.

Er is veel aanleiding zo te denken. De landen van Oost Europa slaagden er niet de bevolking te kneden, laat staan te overtuigen. Bovendien gingen de besturen ten onder aan machtsmisbruik en corruptie. Tot dictatuur opgewaardeerde regiems die zich op het socialisme zeggen te baseren, zijn abject en een bedreiging voor iedereen. Het Westerse liberalisme heeft veel meer succes geboekt.
De conclusie, dat hiermee het debat over maatschappelijke tegenstellingen ten einde kwam, is evenwel bedrieglijk onjuist.

Het liberalisme is weldegelijk een ideologie. Het is geen onvermijdelijk resultaat van de geschiedenis, maar de (tijdelijke) zege van een levensstijl en hieraan gekoppelde belangen. Het gaat uit van premissen die liever onbesproken blijven. De uitwassen die we voorgeschoteld krijgen in de vorm van zelfverrijking, belangenverstrengeling, fraude en zo verder vormen geen incidenten, maar zijn onderdeel van het systeem. Opgelopen schade repareren heeft dan ook nauwelijks zin zolang het uitgangspunt onveranderd blijft. Dat de bankenstructuur in tact wordt gelaten, is een keuze op grond van belangen.

Onze moderne bestuurders zien graag een volk dat zijn geschiedenis niet kent en maar wat ronddoolt in Disney Land. Wij burgers zijn op aarde om de Mammon te dienen: werken en geld uitgeven. Arbeid wordt verricht tegen zo laag mogelijke kosten (loon). Aan verkoop moet optimaal verdient worden. De overheid moet het bedrijfsleven dienen, stelde zekere VVD politicus in zijn proces wegens corruptie.
Daar kun je beter niet teveel historische kennis en inzichten bij gebruiken. Voor je het weet, gaan de mensen nadenken en zich organiseren.

Politieke debatten verzanden in details en randverschijnselen. Het debat (en de genomen besluiten) over de huursector in het woningbestand bijvoorbeeld, ging nooit serieus over de kwestie dat het kopen van een huis de mensen vastlegt wegens de hypotheekschuld die zij aangaan en dat dit gevolgen heeft voor de arbeidsverhoudingen. Liever wordt besproken hoe de ergste uitwassen van het Banksysteem in de hand gehouden kunnen worden. Met als premisse: het is goed dat er (particuliere) banken zijn en dat die het exclusieve recht op geldverstrekking bezitten.

We hebben inmiddels een volwassen generatie zonder enig besef van hoe het allemaal zo is gekomen, meer precies: tot stand is gebracht. Een volgende generatie komt eraan en lijkt nog meer aangetast door Plopsaland. Arme kinderen, maar ook: arme samenleving die zij ooit zullen besturen.

Er komen nog moeilijke tijden. Gevaarlijke tijden ook. De eerste idioten die over een mogelijke Oorlog in Europa spreken, hebben zich al gemeld. Wilt u even nadenken ov er de vraag wie er baat kan hebben bij zoiets? En bent u zo naïef te denken dat een oorlogje met de Russen snel en in ons voordeel beslecht kan worden? Zou u niet eens een paar goede geschiedenisboeken gaan lezen?

Monk
3 augustus 2014
(foto: Monk)