Het gaat goed met Jan Kees de Jager. Sinds vorig jaar is hij de financiële chef bij KPN. De schatkist van het voormalige geprivatiseerde staatsbedrijf is in veilige handen. Met die schertsboete van 362.000 euro wegens slechte beveiliging van klantgegevens komt het natuurlijk goed. Zouden ze bij KPN wel eens tv kijken?
Kees Vendrik, lid van de Algemene Rekenkamer, zei in het tv programma Radar, dat we naar de aan de Griekenland overgemaakte gelden hoogstwaarschijnlijk kunnen fluiten. Voor Nederland BV komt dit neer op een verlies van ergens tussen de 15 en 20 miljard euro. Overigens is het einde van de stortingen aan Athene nog niet in zicht.
Jan Kees, in 2010 Minister van Financiën, beweerde destijds iets anders. Hij beloofde het Nederlandse volk plechtig, dat alles met rente zou worden terugbetaald. Was Jan Kees een beetje naïef? Is hij Oost-Indisch doof en toe aan een gehoorapparaat van Specsavers? Het antwoord zal zijn, dat Jan Kees politicus was en redenen had om te zeggen wat hij zei.
Ik keek in 2010 naar het pratende hoofd van Jan Kees. Ik wist dat hij onzin uitsloeg, maar kon het niet aan hem afzien. Knap werk. Vaak weet je meteen dat mensen liegen. Hun lichaamstaal verraadt dit, hoe vaak ze hun leugens ook repeteren voor de spiegel in de schminkkamer. Niet bij Jan Kees. Hij kan liegen of het gedrukt staat.
Iedereen liegt. Kinderen doen het tegen hun ouders en leraren. Werknemers nemen hun werkgever in de maling en andersom. Echtelieden kunnen niet zonder. Liegen hoort bij de mens. De vaststelling klinkt als de nekslag voor de betrouwbaarheid van intermenselijke omgang. Dat is het ook. Alleen: het leven gaat voort en nieuwe omstandigheden vragen alweer om nieuwe leugens en halve waarheden. Verzwijgen is ook een vorm van liegen. De wet als uitgangspunt nemen voor het definiëren van wat liegen is, verergert het probleem omdat hiermee liegen een kwestie wordt die aan anderen is om te beoordelen.
Meestal reiken de gevolgen niet verder dan de private sfeer of een beperkte kring op kantoor of in de bus. Dit verandert wanneer mensen op hoge posten gaan liegen en erger: hun leugens tot het einde der tijden volhouden. In 1995 kwamen Nederlandse politici met de nodige verklaringen omtrent Srebrenica. Jan Soldaat was hier juist in onderbroek weggejaagd door de Servische generaal Mladic. De Nederlandse legerleiding loog, dekking zoekend achter de politieke verantwoordelijkheid van Den Haag. Wim Kok, Van Mierlo en Voorhoeve logen, zich verschuilend achter de VN en een Franse generaal.
De VN loog om redenen die mij niet interesseren. Het liegen en duiken maakte de moord op 8.500 weerloze mensen mogelijk en betekende een strontvlek van jewelste op het hemd met de Nederlandse Leeuw.
Ik kijk graag naar leugenaars. Ik genoot van Wouter Bos en Nout Wellink die op tv verschenen om uit te leggen dat de financiële crisis onder controle was. Bos zei geringschattend dat de Nederlandse economie wel een stootje kon hebben. Hij keek erbij alsof hij Moeders portemonnee alvast had onderzocht. Even later werd ik nog ruimhartiger bediend door Wellink. Aan toezicht door de Nederlandse Bank had het allemaal niet gelegen. Wellink zag eruit of hij ieder moment een pak slaag vreesde en dit was ook een gerechtvaardigde reactie geweest op zijn gezwets.
Het zal een afwijking zijn van mij, een gevolg van vroege en intensieve training in liegen. Om goed te liegen, moet je erin geloven en een expert worden in verdringen. Angst voor ontdekken is de gebruikelijke motivatie deze vaardigheden te ontwikkelen. Ik leerde zo goed liegen, dat ik het tenslotte uit pure verveling ging doen. Naderhand had ik jaren nodig om van dit gedrag af te komen en mijn moreel kompas te hervinden. Hierna kon ik leren begrijpen dat liegen een functie heeft en nu eenmaal tot het menselijk wangedrag hoort, vergeeflijk binnen grenzen.
Nog even terug naar het liegen van Jan Kees en de gevolgen hiervan. Ik ga niet speculeren over wat we met de verloren 15 tot 20 miljard hadden kunnen doen en evenmin over hoeveel geld er nog meer wordt weggesluisd. Veel erger is de leugen die suggereert dat dit geld naar luie en perverse Griekse burgers ging. Dit is namelijk nauwelijks het geval. Slechts 11% van het bedrag komt in de Griekse publieke sector terecht. De rest wordt doorgeschoven naar (voor Griekenland) buitenlandse banken die krankzinnige vorderingen hebben uitstaan in Athene.
Begrijpt u wat ik zeg? De burgers van Nederland en andere Europese landen betalen de rekening van het wangedrag van de bankenwereld en zorgen ervoor dat deze criminelen hun praktijken kunnen voortzetten. De Griekse burger krijgt de schuld.
Er zou voor leugenaars van het formaat van Jan Kees een Europees Tribunaal moeten worden ingericht. Veroordeelden worden opgesloten in Griekse gevangenissen, waarvoor wij een bescheiden bijdrage betalen. Goed vooruitzicht toch voor Jan Kees: Griekse zon en elke zondag een stukje feta op het droge brood. Liegen hoeft dan niet meer: ik zou niet weten waarover, laat staan tegen wie.
Monk
3 juni 2015
(foto: Monk/Artbitch6)
