Het zal coalitiegenoten VVD en PvdA maar wat goed uitkomen: de nieuwe cijfers van het CBS over de criminaliteit in den lande. Deze daalt volgens de onderzoekers namelijk al jaren gestaag. Nederland wordt alsmaar veiliger. Hoera voor het optimisme van de neoliberale politiek.

Het CBS heeft de oorzaak van de daling meteen voorhanden: vergrijzing van de bevolking! Goed nieuws voor onze in andere opzichten afgedankte of zelfs schadelijk verklaarde bejaarden. Betere preventie is een andere veronderstelde oorzaak: meer camera’s op straat, betere huissloten, netwerken via de sociale media. Zijn onze liberale vrienden niet allang voorstander van camera’s in de openbare ruimte? Nou dan! Dat camera’s nog andere doelen dienen en uw privéleven volgen, staat niet in het rapport. Verder is misdaad uiteraard niet zomaar een optelsom van feiten. Het is bovenal een gevoel of, meer eigentijds: uw hoogstpersoonlijke beleving.

De visionairs van het ministerie waar Opstelten en Teeven door misverstanden moesten opstappen en opvolger Van der Steur nog slechts genadebrood eet, konden niet anders dan recht evenredig personeelsreducties doorvoeren. Het OM, de rechtelijke macht, bajesbewakers en reclassering hebben steeds minder te doen en kunnen dus een kaasschaafje gebruiken. Criminaliteitsbestrijding is namelijk nutteloos uitgegeven geld, vraag het maar aan Zijlstra van de VVD.

Statistiek leeft een eigen leven. Er kan gemakkelijk een suggestief beeld van de werkelijkheid mee worden geschetst. Er zijn altijd belangen mee gemoeid.
Neem het aantal gevangenen. Dit nam tussen 2005 en 2016 af met 44%. Bij gebrek aan klanten zetten we nu soortgenoten uit België en Noorwegen achter onze tralies. Bijkomend voordeel is, dat deze gevangenen geen geld kosten, maar juist geld opbrengen! Geen sinecure, want een bajesklant kost hier 200 euro. Per dag. Elke dag. Dat tegelijk zo’n 12.000 tot brommen veroordeelden gewoon op straat rondlopen, is dus niet zo vreemd. Het is pure noodzaak om de kosten te beperken. De rest is beleving, weet u wel.

Mijn woonstede is een typisch gevalletje normaliteit. Net aan de buitenkant van de grote stad, veel witte mensen die elkaar nog ongeveer kennen, samengestelde leeftijd, net wat je nodig hebt voor een stabiel leven. Om deze reden is het politiebureau allang opgeheven. Op straat zie je zelden een agent, of hij woont toevallig in de wijk. Omdat klagen een volksziekte is, heeft ook de dorpsbewoner wel eens wat te melden: hangjongeren, gejakker op de dorpsstraat, probleemadressen. Helaas is dit niet de hele waarheid. Er wordt namelijk zo frequent ingebroken, dat de politie ( maar welke?) een speciale waarschuwing liet plaatsen bij de toegang.
Let op: inbrekers actief!

Heb je ongewenst bezoek gehad, dan mag je gaan uitzoeken waar aangifte te doen. Het dichtstbijzijnde bureau van de buurgemeente is namelijk ook dicht. Niet dat daling van criminaliteit hier de oorzaak kan zijn: het bureau stond aan de rand van een gebied waar bepaalde landgenoten elkaar graag dicteren hoe het leven geleefd moet worden. Dus wat dan? Verder reizen door de regio? Online aangifte doen met de gejatte laptop? Valt de schade mee of heeft men bijtijds een onverlaat kunnen verjagen, dan is het kortom nog maar de vraag of aangifte wordt gedaan. Er komt toch niemand vingerafdrukken nemen en het oplossingspercentage voor inbraken is al decennia absurd laag: nog geen 10%. Waarbij u mag bedenken, dat inbraak staat genoteerd als criminaliteit met een high impact.

Komt het op onwaarschijnlijke wijze alsnog tot een arrestatie en wordt een zaak opgelost, dan moet het OM nog willen vervolgen. Ook het OM is onderbezet en geeft voorrang aan het ene boven het andere. Gevoeligheden in de PR sfeer zullen natuurlijk geen rol spelen. Rechters klagen eveneens over de werkdruk. Haastwerk bevordert bovendien het maken van procedurele fouten. Deze leiden geregeld tot ontslag van rechtsvervolging. Nota bene de Politiebond zelf zegt, dat de criminaliteit helemaal niet daalt. Er wordt gewoon minder gehandhaafd en gestraft en eerlijk gezegd lijkt dit ook de bedoeling.

Is dit slecht? Wat moet je met een volle bajes waar de klanten elkaar verder scholen in duistere zaken? Een interessante vraag, maar hierover bestaat nauwelijks een openbaar debat. Naar het recept meten = weten voert Den Haag graag cijfertjes op die gunstig klinken, maar geen recht doen aan de werkelijkheid.
Waarom zou Den Haag dit willen? Bezuinigen, is zonder twijfel een belangrijke drijfveer. Dit is op zich verdedigbaar. Politieke winst boeken, is een andere. Statistiek dient immers de belangen van degene die ermee komt. Zelfs dit wil ik nog vergoelijken.

Minder goed te verteren, is dat Den Haag met halve waarheden de burgers opzettelijk belazert. In dit geval door tegen de feiten in te stellen dat criminaliteit afneemt en burgers aan te praten dat onrecht vooral een kwestie is van beleving, van je persoonlijke omgang met tegenslag. Den Haag zegt in feite: hier heb je de cijfers die bewijzen dat jullie zeuren.
In dit vaatje zit wel een bodem. Welk percentage onopgelost wangedrag kan een samenleving hebben? Wat, ingeval mensen zo lang benadeeld worden, dat ze het heft in eigen hand nemen? Hoeveel loslopende veroordeelden kan het rechtsgevoel aan? Welk effect heeft onbestrafte criminaliteit op plegers en mensen die hierin wel een toekomst zien?

Het CBS kan publiceren wat ze wil, de bevolking weet heus wel hoe laat het is. Dat zekere buurten of plekken niet te harden zijn, dat je al te vaak op jezelf bent aangewezen zonder het recht om naar eigen inzicht te corrigeren.
Verreweg de meeste burgers, van welke kleur, nationaliteit, leeftijd of kunne ook, willen een rustig en veilig leven. Dit staat onder druk. Kijk er dus niet van op, als de PVV bij de komende verkiezingen de grootste partij gaat worden. Scheldt voor de verandering dan eens op de zittende macht in Den Haag, in plaats van alleen de opportunist te beschuldigen die politiek voordeel trekt.

Monk
9 december 2016
(foto: Monk)