Bij Sterrenwacht Oostzaan volgde ik enige cursussen: kosmologie, fysische geografie en astronomie. Oud hoofdonderwijzer Jan Voet draagt zijn kennis van het universum met liefde en precisie uit.
Denk erom, waarschuwde hij meer dan eens, astronomie heeft niets te maken met astrologie. Alleen al voor zijn gelaatsuitdrukking wanneer hij het woord astrologie proeft, geef ik het volle cursusgeld.
Astrologie, de wijsheid die wordt ontleend aan de stand van sterren en planeten op een specifiek moment. Afhankelijk wanneer je bent geboren, uitgedrukt in zogenaamde sterrenbeelden, kun je leren over je karakter, kansen op voorspoed en dreigende gevaren. Door de oude Grieken en Romeinen werden op vergelijkbare manier schapendarmen en oude pis bestudeerd.
Niet bij brood alleen*, luidde de politieke slogan van het CDA in 1977. Hiermee werd ingespeeld op de aloude behoefte van de mens aan zingeving, anders dan door arbeid en investeringen. De slogan was intelligenter dan het militante Voorwaarts en niet vergeten van de PvdA en het onsamenhangende Vrijheid, werk, samenleving van de VVD. De mens heeft behoefte aan spiritualiteit, hoe irrationeel deze ook mag zijn.
In Wikepedia kun je lezen hoe uitgebreid, om niet te zeggen ongebreideld, de geschiedenis van spiritualiteit is. Het gaat van Lou de Palingboer naar scientologen, van transcendente meditatie naar humanisme, van materialisme en neoliberalisme naar mindfulness en veganisme. De lijst is oneindig en kritiek nodigt uit tot felle discussie of erger. Blijft staan, dat de mens niet bij brood alleen wil leven. Ten diepste is hij/zij irrationeel en emotioneel, op gezette tijden zelfs levensgevaarlijk voor andersdenkenden.
Een onschuldige afwijking op logica en rationaliteit betreft de astrologie. Astrologie grijpt ongetwijfeld terug op een oeroude menselijke behoefte aan uitleg en troost. Daarbij bestaat permanent de mogelijkheid omhoog te kijken naar het nachtelijk uitspansel. God kun je niet zien, maar sterren en planeten wel.
In bladen als Margriet en Libelle, alsook in bijna elke dagelijkse krant kun je lezen over wat de sterren voor jou in petto hebben. De teksten zijn zo grofmazig en vaag dat je er alle kanten mee uit kan, reden voor lezers om er achteraf belangwekkende aanwijzingen in te vinden. Meestal is het onschuldig tijdverdrijf, zoiets als een recept waar je nooit aan begint of de weersverwachting voor een gebied waar je toch niet heen gaat. Geen vrees, geachte Monkwisers: de sterren hebben helemaal niets in petto. Het zijn laaiende kerncentrales op onwaarschijnlijke afstand van de aarde.
Vandaag beleeft astrologie een revival, nota bene onder wie normaliter behoren tot het denkende deel van de natie. In de sociale media circuleren talrijke accounts met duizenden volgers, op datingsites worden sterrenbeelden uitgewisseld om de slagingskans te beoordelen en wanneer het leven hapert, kun je als oorzaak verwijzen naar een ongunstige stand der hemellichamen: Mars en Jupiter stonden niet in conjunctie, dus ja, niet gek dat ik een verkeerde keuze maak. Daarbij past astrologie, als onderwerp waarop je aanhoudend met jezelf bezig bent, perfect in deze tijd. Naar het schijnt wordt er gelukkig ook geregeld gelachen om wat je kunt samenvatten als astrologische belevingen.
Kom ik terug bij Jan Voet en zijn op wetenschappelijke leest geschoeide cursussen. Het universum biedt letterlijk een onafzienbaar domein aan nog onverklaarde fenomenen. Wetenschap is bovendien allesbehalve saai, maar juist een levende bron van kennis en vreugde. Astrologie daarentegen gaat helemaal nergens over. Ik zal dit even bewijzen.
De stand der sterren mag constant lijken, maar dat is zij niet. Alles in het universum beweegt en meestal verdomde snel. Alleen de afstanden en daarmee de tijd die vergaat om iets te kunnen waarnemen, maakt dat de verschuivingen in een mensenleven niet of nauwelijks waarneembaar zijn.
De aarde en andere planeten draaien om onze ster, het zonnestelsel raast door de Melkweg en deze miljarden sterren bevattende cluster is ook al op weg naar nergens.
Het veronderstellen van een sterrenbeeld berust op gezichtsbedrog, een 3-dimensionale mindfuck. De samenstellende sterren van zo’n toevallige en zelfbedachte voorstelling bevinden zich op totaal verschillende afstand van ons. Er staan geen draken, vissen en stieren aan het firmament, alleen maar menselijke projecties van angst en hoop.
Laat dit geen domper zijn, maar juist een aansporing om astrologie in te ruilen voor astronomie. Stop met enig belang te hechten aan de stand van het steendode planeetje Mercurius, als oorzaak van pech of liefde. Astrologische kennis schijnt tegenwoordig statusverhogend te zijn. Wat dacht u van het tegendeel?
Monk
1 maart 2020
Foto: Monk
