Pasen. Je kunt je er nauwelijks aan onttrekken en, naarmate de jaren verstrijken en de dood mij op de hielen nadert, wil ik dit ook niet meer.
Stel je voor, dat de Paus nooit meer op het beeldscherm te zien was. Je zou hem en zijn klerikale kliek van de weeromstuit vergeten en dit doet geen recht aan de macht die nog altijd door het Vaticaan wordt uitgeoefend.
Afgelopen donderdag zag ik Benedictus XVI sinds lange tijd. Hij bevond zich in de nederige situatie, de voeten van 12 ondergeschikten te wassen. Het had iets te maken met het Laatste Avondmaal van Jezus en zijn discipelen, een paar duizend jaar geleden, als je tenminste geloof hecht aan de schrijvers die het ooit hebben neergepend, maar er niet zelf bij waren en er evenmin oude kranten op konden naslaan.
Vandaag zag ik de Germaanse Vader opnieuw. Hij bevond zich op het bordes van de St. Pieterskerk en sprak de wereld toe. Ondanks zijn broze gezondheid ging er iets dreigends van de man uit. Ieder moment verwachtte ik dat hij zijn soutane zou afwerpen en in het uniform van de SS ineens heel andere taal uitslaan. Ik onderschat de Paus niet.
Pasen is, zoals iedere mijlpaal van het Christelijk geloof, onderhand een feest van de middenstand. De chocoladeletters die met de kerst onverkocht bleven, zijn omgesmolten tot eitjes, verpakt in kleurig cellofaan om de oorspronkelijke datum van de chocolade te verhullen. Zelfs heb ik Paas Banketstaven gezien en het was geen etalagemateriaal. De tuincentra, meubelboulevards, pretparken, haringkarren en gebakskramen voeren oorlog om de beurs van de klant. Op de machines van de witwasser staan grijnzende paashazen, de benzineboer geeft je een doos eieren mee om thuis te beschilderen. De ene middenstander wil graag dat het regent en zijn buurman zou duizend euro betalen om van twee dagen zonneschijn verzekerd te zijn.
Vlak voor het Paasweekeinde werd The Passion uitgezonden, een spektakelstuk bekeken door maar liefst 1.7 miljoen Nederlanders. Op Tweede Paasdag volgt de Grote Jezus Quiz. Heb ik iets gemist? Is de Wederopstanding geactiveerd?
The Passion kent een geweldige cast: Danny de Munk als Jezus, Henk Poort als Pilatus, Frans Bauer als Petrus, Filip Freriks als Verteller, Charly Luske als Judas en Berget Lewis als Maria. God sta ons bij. Het is of ze de Ten Catemarkt hebben afgestruind naar types. Nederlandstalige popnummers brengen de Boodschap aan den volke. Er is € 1.3 miljoen aan besteed, dus dan mag je ook wat verwachten. Naar de woorden van Poort is het een verhaal dat nooit verloren mag gaan. Het hoort bij je opvoeding. Het moet verteld worden. Ja hoor, het buskruit is weer eens uitgevonden.
Reacties zijn interessant.
E. Wolbers: The Passion raakt. Zo goed in beeld gebracht, zo echt, zo recht 2012 ingetrokken.
Ellen Persoon: Wat mooi, Jezus boven in de Erasmusbrug!
Sharon Dijksma (ja, die): Wat een mooie manier om het verhaal te vertellen. Knap gedaan.
Frank Bosman: Was het platvloers? Alsof Bach in zijn tijd geen populaire muziek schreef.
Om het samen te vatten: De massa stelt het op prijs dat een Bijbels verhaal over verraad, terechtstelling en wederopstanding, zeg maar de uitbeelding van het menselijk lijden en de hoopvolle overdracht hiervan aan het goddelijke is vertaald in termen van de tegenwoordige tijd.
Dit betekent kennelijk dat het spectaculair moet zijn, er volop BN-ers te zien en te horen zijn en er niets mis is aan een beetje volkse platheid, want Bach was in zijn tijd ook maar een grapjurk die maakte wat het volk wilde horen. Ben je zelf BN-er, maar even niet op het podium, dan moet je als de sodemieter via Twitter laten weten dat je weldegelijk betrokken bent.
Aan spektakel inderdaad geen gebrek. De Erasmus Brug by night, de skyline van de Rotterdamse Hoogbouw: het is indrukwekkend. De Kruisgang door de Koopgoot is bovendien van een ongekende symboliek. Of was dit onbedoeld?
En wat een reclame voor de Roomse Kerk, die wordt geteisterd door onthullingen over misbruik en zelfs castratie van aan haar toevertrouwde jongetjes. Ja, de Kerk der Kerken, met haar zoveelste Paus die de Vaticaanse zwijgplicht over misstanden in stand houdt en er alles aan doet om de bron van de ellende in de Kerk te handhaven, te weten de opvatting dat het Kerkelijk Recht zich niets behoeft aan te trekken van het Staatsrecht en de clerus zijn gang maar zou kunnen gaan.
Ik heb enige tijd gekeken en geluisterd naar The Passion. Het hele programma uitzitten, is mij een te lange lijdensweg. Ook ik vind dat er technisch een knappe voorstelling is neergezet, met een fraaie setting in het Rotterdamse en heel veel oprecht goede bedoelingen.
Maar toch. Het mooiste vond ik de volle maan boven de Erasmus Brug. De maan, voor mij een eeuwige bron van verwondering en reflectie.
Flauwe opmerking? Ik vind van niet. Mijn harde bezwaar tegen The Passion is, dat de Kruisiging van Christus en de Wederopstanding zijn verworden tot onvervalst entertainment, een spektakel dat is bedoeld om te vermaken en het eigentijdse narcisme te dienen, in plaats van een sober en ontroerend relaas te willen blijven dat uitnodigt tot nederigheid, relativering van het eigen leed, vertrouwen in het goede ondanks al het slechte en zelfs de dood. Ik geloof niet in extravagantie en exhibitionisme om te komen tot reflectie. The Passion is een knieval naar gemakzucht en hang naar vermaak, passend in de onderhand uitgekauwde trend van Musicals naar recept van Joop. Om een stukje Hogere Cultuur (want dat is het Lijdensverhaal en dit geldt eveneens voor de Matteüspassie van Bach) te verwerven, behoeft geen enkele inspanning meer te worden geleverd. Gewoon lekker meedeinen met Danny en zijn kornuiten van het Hollandse Volksrepertoire. Na afloop even twitteren dat je er bij was en het geweldig vond.
Monk
8 april 2012
(foto: Monk)
