We willen vooral zorgen voor een leuke dag! Aldus Van Zweden, baas van een Escape Room in de Zaanstreek. Dragend bedrijf is Paintball Jungle, dus je weet welke kant het uit gaat. De volgende fase waarbij het echte leven wordt ingewisseld voor entertainment, gaat in.
Het is een trend, die we eerder zagen optreden in de filmwereld. Waar je aan James Bond nog kunt aflezen dat het misdaad met een knipoog betreft, daar belandden we met Hill Street Blues tussen de cops in de straten van Crime City USA. Waarna Jack Bauer in de serie 24 zodanig te keer gaat, dat de Amerikaanse Geheime Diensten verzochten of het voortaan wat minder kon. Film kijken is evenwel een passieve bezigheid en de eigentijdse narcist wil zelf de ster van de dag zijn. Van elke dag, voeg ik er maar aan toe.
In de Escape Room word je uit vrije wil opgesloten. De entourage doet recht aan de verwachtingen van het fake slachtoffer. De muren zijn van brokkelig beton en tegels, aan het schilderwerk is een halve eeuw niets gedaan. Op tafel staat een old school typewriter en nog andere onzin. Via het oplossen van puzzels kun je ontsnappen, om daarna in een volgende cel te belanden en zo verder tot je buiten staat met het begeerde adrenalinegehalte. Je hebt immers een niets ontziende vijand afgetroefd!
Het cellencomplex van Van Zweden toont de KGB variant. U weet wel, de Russische Geheime Dienst waarvoor Poetin heeft gewerkt, onder meer in Dresden toen de SED daar nog zetbaas was. De KGB is de Gestapo van de USSR.
Elders in het land staan Escape Rooms die iets anders representeren: misschien een gaskamer van het type Auschwitz of een kooi naar model Guantánamo, wie zal het zeggen. Alles immers is geschikt voor entertainment.
De klanten van KGB Room zijn spionnen die een koffer met geheime documenten moeten ontdekken en daarmee ontsnappen. Het gevang bestaat uit vier cellen, waaronder een verhoorkamer en een mortuarium. Je moet binnen een uur weg zijn, anders heb je verloren. Of je in dit laatste geval wordt opgehangen, staat er niet bij. De deadline zal zijn gekozen om de druk op te voeren en een volgende betalende idioot toe te laten.
In de verhoorkamer zal je onder meer huiveren bij de aanblik van elektrisch martelwerktuig dat uit een failliet garagebedrijf is gehaald. Ter afsluiting van het verzetje (het kan niet missen) mag klant op de foto met het elektronische scorebord waarop de verbruikte tijd staat. Leuk voor facebook, zegt Van Zweden. Om te laten zien hoe smart je bent en hoe ontstellend leuk jouw leven is.
Het is maar een spelletje. Uiteraard. Van de eerste echte klap voor de kanis zou 50% van de klanten instorten. Een paar stevige stroomstoten door bijvoorbeeld de testikels of een hete strijkbout op de kont doen de rest. Notulisten zullen de tsunami aan bekentenissen alleen in steno kunnen bijhouden. Misschien iets voor een bedrijfsuitje? Als extension van een beoordeling naar loyaliteit aan de baas of als onderzoek naar de feitelijke tijdsbesteding en klantvriendelijkheid binnen de kantoormuren?
Er lijkt weinig taboe voor de verveelde postmoderne narcist. Ik zag al een autobus die op het achterruit reclame maakte voor een toeristisch uitstapje naar Auschwitz! Heel betaalbaar en na afloop een biertje in het centrum van Krakau. Misschien is dit fenomeen nog verontrustender dan het electoraal gedreven gepruts van onze politieke leiders in Den Haag en Brussel: de onder welvaart en vrijblijvendheid ingestorte mentaliteit van de West Europese burger. Zucht naar spanning en sensatie behooren kennelijk bij de mens, net als onuitroeibare domheid en wansmaak. Het lijkt mij een gevaarlijke combinatie.
Hier aangekomen, zou ik misschien moeten aandringen op een bezoekje aan een echte KGB bajes, zoals in Bautzen, Rostock, Dresden of Berlijn, om de reistijd bescheiden te houden. Cellen van de ergste soort vigeerden hier tot 25 jaar geleden nog volop. Op een regenachtige dinsdagmiddag ben je er geheid alleen en juist deze eenzaamheid is fundamenteel voor een gevangene. Bij de echte KGB ontsnapt niemand of je riskeert helse straf, zo niet de dood.
Moraliseren heeft evenwel geen zin. Ik kan net zo goed gaan bidden of een regendans uitvoeren. Wat ik niet van plan ben.
Monk
12 januari 2017
(foto: Monk. Stasi/KGB Rostock, DDR).
