Er waart een spook door de samenleving. Het doet zich voor als individu, maar is onderdeel van een groter geheel. Barbapappa is overal. Het spook duikt op, wijst een beschuldigende vinger en komt aanzetten met gedetailleerde verklaringen. Uit het niets volgen dan talrijke soortgelijke aantijgingen. Interessant is, dat het spook seksueel is gericht en zich profileert met slachtofferschap.

Een flinke stoet helden uit de entertainment sector gaat onderuit. Jimmy Savile was een der eersten die eraan geloven moest. Als presentator voor de BBC tot vervelens toe populair, doken er ineens berichten op over zijn hobby in de lobby. Maar ja: Savile was toen al dood. Bill Cosby werd ook ontmaskerd en Bill leeft nog. Razendsnel stortte de wereld om hem heen in, al kon de rechtbank vooralsnog niet tot een eensluidend oordeel komen. De volgende klant was Kevin Spacey. Hoewel er nog niets bewezen is, werd hij meteen uit een lopende filmset verwijderd. Het Belgische Canvas haalde de film Margin Call met Spacy zonder pardon van het avondprogramma.

Voorafgaand aan figuren uit de wereld van entertainment, waren er al kwesties rond de RK kerk. Wat een moreel baken had moeten zijn, bleek een poel van machtswellust, een samenzwering van vuige pedofielen. De commotie bleef desondanks beperkt, met dank aan het taaie imago van de Kerk en een behoorlijk adequate PR. Op eigen gezag voeg ik hieraan toe, dat burgers allang weten dat de Roomse Kerk een vluchtheuvel is voor homoseksuelen en pedofielen. Wie anders gaan vrijwillig een levenslang celibaat aan en klitten bij elkaar achter dikke muren van bureaucratie en geheimhouding?

Inmiddels wordt een alsmaar bredere onderwereld van manipulatie, intimidatie en verkrachting open gebroken. Hele sectoren staan onder verdenking: defensie, sportverenigingen, medialand, kinderopvang, zorgverlening. Meestal vormen vrouwen en kinderen de slachtoffers, maar soms worden ook mannen bedreigd. Nog even en je telt niet meer mee ingeval je niet kunt aanschuiven bij me-too.
Jelle Brandt Corstius moet dit hebben ingezien. Jarenlang had hij de tijd om zijn beklag te doen over een vermeende verkrachting door Gijs van Dam, programmamaker. Dat Jelle precies nu uit de kast komt en dan nog in het programma DWDD, kan geen toeval zijn.

Wat is er aan de hand? Stort de hoera cultuur van de neoliberale maatschappij ineen? Wijst de stroom verwijten en aanklachten op een seksuele of zelfs morele contrarevolutie? Is er een omslag in het aanbidden van Bekende Vaderlanders? Was het maar waar.

De collectieve verontwaardiging over losse handjes and more is nogal selectief. Misbruik in de Kerk draaide niet uit op een volksopstand of massaal opgezegd lidmaatschap. Terwijl juist geweld van een moralistisch instituut, tegen kinderen die hun weg in seksualiteit nog moeten ontwikkelen, vele malen erger is dan wat Jelle BC overkwam of waar secretaresses van Amerikaanse presidenten mee te maken krijgen. Een volwassene kan vaak andere keuzen maken.

Het woord misbruik wordt gretig gebruikt. Iedereen schijnt voetstoots een bepaald beeld aan te nemen: dader versus slachtoffer, agressie versus verlamming. Zeker in de extraverte wereld van entertainment liggen de zaken meestal gecompliceerder. Niet zelden dient seks als middel iets gedaan te krijgen of om iets tegen te houden. Een hedendaags TV programma* toont maar liefst 20 lekkere meiden die maar al te graag een rijke vrijgezel aan de haak slaan. Een van deze dames voelde naar eigen zeggen haar tepels al hard worden.

De me-too beweging lijkt sympathiek en progressief. Is dit ook zo? De hype doet echt serieuze gevallen bepaald tekort. Want deze bestaan weldegelijk en zij verdienen een grondig onderzoek plus vervolging van de daders. Me-too wijst op de behoefte deel uit te maken van een collectief dat aandacht opeist. Anders gezegd: me-too is een akelige ontwikkeling in het collectieve narcisme waaraan de westerse wereld lijdt. Een aanwijzing is, dat de hype zich vooral afspeelt in de zogenaamd betere kringen die vooral ook beter gebekt zijn. De traditionele bouwvakker met zijn schunnige opmerkingen heeft voorgoed afgedaan. Met zo’n loser kun je niet aankomen bij me-too.

Niet om Jelle BC te bashen, maar zijn uit de kast komen is archetypisch voor het rondwarende spook.
In de groepsdynamiek heb je leiders, meelopers en dwarsliggers. Jelle is geen leider en allesbehalve een dwarsligger. Jelle is een opportunist die eerst afwacht en vervolgens een veilig moment en de juiste plaats kiest om zich te profileren. Hij had naar de politie moeten stappen, aangifte doen en zijn mond moeten houden hangende het onderzoek.
Of op eigen initiatief zijn belager een pak slaag verkopen, lang geleden.

En nu maar hopen dat meer mensen inzien dat ze beter een andere weg kunnen bewandelen, in plaats van erop los te kwekken via de sociale en andere media.

Monk
29 november 2017
(foto: Monk)
* TV programma: The Bachelor