De Amerikaanse ex-president Trump verweet de EU, sinds jaar en dag achter te blijven in onze NATO-verplichtingen. Zozeer ergerde hij zich, dat hij dreigde om de USA uit NATO (braindead) terug te trekken. In de statuten staat, dat elke NATO-lidstaat minimaal 2% van het BNP aan defensie moet uitgeven en dit halen de meeste EU-landen waaronder Nederland niet.
Wel hielp, dat Nederland Amerikaanse F-35 gevechtsvliegtuigen bestelde – noodzakelijke vervanging voor de boven Irak en Syrië opgebruikte F-16 toestellen. Of het recente oorlogsgeweld in Europa Den Haag op andere gedachten brengt, valt te bezien. Het onverwachte besluit van de Duitse Bondsdag (100 miljard euro extra voor defensie) is hier (naar rato) onwaarschijnlijk. Duitsland maakte hiermee immers de politieke ommezwaai van besmet oorlogsverleden naar de moderne tijd. Die last draagt Nederland niet. Trump mag (voorlopig) weg zijn, de klacht aangaande achterstallige uitgaven is allerminst van tafel. De tijd van lekker achterop de bagagedrager zitten, is voorbij.
Met meer geld alleen is de kwestie overigens niet opgelost. Het gaat evengoed om organisatie, personeelsvoorwaarden, verdeling van taken binnen NATO, adequaat onderhandelen met de wapenindustrie. Bovendien kost herbewapening gewoon tijd – veel tijd. Je trekt geavanceerde wapensystemen niet even van de plank. Het grootste probleem evenwel is niet materieel, maar ligt op het vlak van ideologie en overtuiging. Zeker de jongere generaties (alles onder 40 jaar) kunnen zich oorlog alleen voorstellen als entertainment. Herinvoering van dienstplicht is een optie om besef van de werkelijkheid te bevorderen. Deze moet dan gelden voor zowel mannen als vrouwen.
Vanaf de jaren 1990 is de krijgsmacht over de hele breedte uitgehold, verschraald, ontdaan van kernkennis door verloop van personeel, verziekt door onrealistisch denken en politieke koehandel. Dit is niet alleen de centrumrechtse partijen te verwijten. In de jaren 1980-1990 was links de motor achter ontwapening. Den Haag Vandaag stelt Ministers aan die van defensie geen kaas hebben gegeten. Niet Dick Berlijn, maar Vrouwtje Ollongren gaat over de wapens. Poetin zal voor haar beven – ingeval hij haar niet voor de kantinejuffrouw aanziet.
Maar ook de strijdkrachten zelf treft blaam: Srebrenica is minstens deels te wijten aan een inerte opstelling van de strijdkrachten jegens de vaderlandse politiek. Generaals zouden kunnen weigeren om te oefenen in de bergen van Noorwegen wanneer de uitrusting voor de manschappen onder de maat is. Je moet geloven in de missie die je krijgt en er consequenties aan verbinden. Schadelijke bijwerking van verf voor herstel aan vliegtuigen en schepen bijvoorbeeld was heus wel bekend bij de leiding. In een echt leger gaan de manschappen altijd voor.
Een voorbeeld van collectieve desinteresse en inertie betreft de Nederlandse onderzeeboten. We hebben er 4, dus het gaat niet eens over een vloot van formaat. Onderzeeboten vormen een schaarse en dus nuttige bijdrage voor NATO. Met de Russische dreiging aan het adres van de Baltische staten zijn ze heel goed te gebruiken. Onze schepen zijn evenwel aan vervanging toe. Dit is allang bekend: schepen hebben een te berekenen levensduur. Tot een besluit over nieuwe onderzeeërs komt het evenwel maar niet. Je mag denken aan oeverloze procedures (aanbestedingen), tegenvallende kosten, wisselende politici, of anderszins: de kern van de kwestie is financiële onwil en incompetentie. Waar het electoraat denkt dat vrijheid gratis is, wil geen politieke partij het tegendeel op de agenda plaatsen.
Nieuwe vertraging doemt inmiddels op. Maar liefst 6 jaar langer gaat het vervangen van de onderzeeërs duren, bovenop alle vertraging die er al is. Houwdegen Ollongren, door D66 op sluitpost Defensie geplaatst wegens eerdere Grote Verdiensten in de Kwestie Omtzigt, neemt kennelijk genoegen met dit gezever. Zij staat aan het hoofd van een departement dat maar niet kan beslissen aan welke voorwaarden de nieuwe onderzeeboten moeten voldoen. Gevolg: 2 van de schepen worden uit de vaart genomen om onderdelen te leveren die de andere 2 in de vaart kunnen houden. De eerste fabrieksnieuwe onderzeeër zal niet voor 2034 worden opgeleverd. Dit is een positieve inschatting, want in 12 jaar kan alsnog van alles fout gaan. Goed nieuws voor de Russen en ook voor de liberalen, die oorlog liever ergens anders laten uitvechten, op andermans kosten. Slecht nieuws voor EU en NATO die de komende jaren op veel fronten haar aanwezigheid zal moeten versterken.
Ik noem het een aanfluiting.
Voorstel: in het IJ van Amsterdam ligt het wrak van een afgedankte Russische onderzeeër. Ingeval we deze oplappen, kunnen we er de Russen mee voor de gek houden. En onszelf, uiteraard.
Monk
5 april 2022
Foto: Monk
