Monkwise

columns verhalen fotografie

Vuile eieren

Het is weer zover: vanaf 1 maart mogen in Friesland weer kievitseieren worden geraapt. De hele maand zijn de beestjes vogelvrij, om in stijl te blijven. Er zijn wel beperkingen. Zo mogen er niet meer dan 5939 eieren worden geraapt. Dit wijst op een nauwkeurige rekenmeester. Elke eierspeurder moet over een persoonsgebonden kaart beschikken en is verplicht elke vondst onverwijld door te SMS-en aan een centraal registratiesysteem van de Provincie Friesland, waarna dit reageert met de mededeling of en hoeveel eieren uit het nestje weggenomen mogen worden. Ingeval een speurder betrapt wordt op een ongeregistreerde vondst, is hij de persoonsgebonden kaart kwijt. De Politie zal scherp opletten, want in die Friese groene woestijn hebben ze toch niets anders te doen dan boerenjongens van het weiland te plukken en te fouilleren. Een beetje agent vindt er altijd wel twee eieren die alleen in de burgerlijke stand zijn terug te vinden, maar dit terzijde.

Natuurlijk zit de regeling, eigenlijk een ontheffing is op het verbod op rapen van eieren, iets ingewikkelder in elkaar. De arme en in zijn soort bedreigde kievit moet niet denken dat er onbeperkt jacht op haar nazaten mag worden gemaakt. Per slot wil de Provincie zich maar al te graag blijven profileren met een keur aan weidevogels en een toonbeeld zijn voor natuurbeleid.

Het eerste ei van dit jaar is inmiddels gevonden en aangeboden aan de commissaris van de koningin in Friesland. De vinder stond er herkenbaar bij: in eenvoudige kleding die afstak bij die van de hoge omes. Wat de commissaris met het eitje doet, is mij niet bekend. Mogelijk is het tot middelpunt gemaakt van een feestelijke bijeenkomst, waarop het belang van natuurbeleid en vooral van de verantwoordelijke bestuurders in de diverse echelons van onze bureaucratie wordt uitgevent. Tijdens de plechtigheid worden Friese vlaggen (gesubsidieerd door de Rijksoverheid in het kader van talige minderheden) gehesen en oude melkbussen met carbidexplosies van hun metalen deksel ontdaan. Een mooie toespraak die de rijke geschiedenis van het rapen van eieren van weidevogels in het algemeen en van kieviten in het bijzonder, zal de vinder van het eerste eitje ten deel vallen. Waarna de kermiskramen van vreemde Friese drankjes en gortdroge worsten van lokale origine openen en het vooral ambtelijke volk
zullen bedienen. Gezagsdragers immers weten alles te verpesten.
Daarna krijgt het verwende zoontje van een hoofdambtenaar het kievitsei en deze kleine sukkel met halflang haar laat het thuis uit zijn handen vallen, waarna een Poolse meid alles mag opruimen.

Ik verkeer in de gezegende situatie zowel het platteland als de ambtelijke burelen inside out te kennen. Ik weet precies wat er in een boerenjongen omgaat wanneer hij de vlucht van de kievit met zijn ogen volgt en berekent waar zich het nest bevindt. De vogels duikelen en scheren zo dicht over je hoofd dat je hun vleugelslag kunt horen. Hun geschreeuw houdt pas op wanneer jij opdondert.
Op het akkerland van mijn ouders en grootouders broedden voorheen twee of drie paartjes. Een gebakken kievitsei  smaakt heel goed, net als het ei van een grutto of scholekster. Ja, nu wordt u wakker hè?  Het ei van een grutto of scholekster is namelijk verboden voedsel en dat is maar goed ook. Zelfs kraaien en buizerds kunnen rekenen op een fikse boete ingeval zij denken zich er ongestraft aan tegoed te kunnen doen. In vroeger dagen mocht je eten wat je vond en een beetje agrariër begreep dat je ook wat moest laten liggen. Bovendien moest je er rekening mee houden dat een ei binnen enkele dagen oneetbaar is, want reeds in embryonale toestand.  Wij snoepten een paar eitjes uit de koekenpan, lieten het nest verder met rust en genoten naderhand van het jonge leven. Meer dan eens heb ik een pulletje van een weidevogel in mijn hand gehouden en het felle bonzen van zijn kleine hartje gevoeld. Daarna zette ik het kuiken weer tussen de kluiten en ging verder met mijn werk. Het is van een onvergelijkbare rijkdom dit te doen. Nooit is het bij een Monk opgekomen als een bedelaar met een ei naar een zogenaamde gezagdrager te
stappen.

Zoals gezegd ken ik eveneens de wereld der gezagsdragers van nabij. Nota’s, besprekingen, inspraakrondes, commissies, wethouders, de Raad,
ingehuurde deskundigen, handjeklap, ego’s, de kool en de geit, alle ingrediënten voor een document waarin op geheel democratische wijze 5939
kievitseieren worden geofferd teneinde het milieu te sparen en de juiste balans aan te geven tussen de belangen van fauna enerzijds en de belangen van agrariërs anderzijds, vervlochten met een folkloristisch nationalisme alsmede overwegingen van eeuwenoude gewoonten en het besef dat men de openbare orde maar beperkt kan handhaven, ofwel er worden toch wel eieren geraapt.

Onvermeld bleef nog dat het al jaren slecht gaat met de weidevogels, inclusief de kievit. Het rapen van eieren is feitelijk een gotspe, een achterhaald relikwie dat ooit ontstond uit overvloed aan natuur en menselijke armoede. Het ei van de kievit en de wilde eend, de grutto en de gans
als gratis alternatief voor de gang naar de eierboer die betaald moest worden.
Het gaat tegenwoordig slecht omdat er steeds minder geschikte akkers en weilanden zijn om voedsel te vinden, er meer rovers zijn dan vroeger (uitgezette vossen bijvoorbeeld), torenhoge windmolens en rondrazende auto’s tal van vogels doen sneuvelen, de waterstand is verlaagd en plenzen nieuwbouw verrijzen waar een heleboel onrust uit komt die de vogels verjaagt. Kortom: het gaat beroerd omdat de mens zich opdringt.  Dit geldt evengoed voor natuurbeschermers, die hun best doen de schade te beperken. Zo worden nesten gemarkeerd op een wijze dat elke loslopende hond snapt dat bij paaltjes eieren te snaaien zijn.

Mijn advies luidt dan ook: geen weilanden en bouwakkers betreden en van nesten afblijven. Zet de tv af als uit als zo’n rampkop een eitje in ontvangst neemt en voor eigen parochie wil preken. En die randdebiele rekenmeester mag van mij ontslagen worden. Vandaag nog.

Monk

13 maart 2012

Geef een reactie

Verplichte velden zijn aangegeven met een *.



De verificatie periode van reCAPTCHA is verlopen. Laad de pagina opnieuw.