Geen armoediger beeld dan een roemruchte praatjesmaker op de vlucht in een vreemd land. De Amsterdamse drugsbaas op een terras in Thailand, de Britse treinrover in de rimboe van Brazilië, de Hutu moordenaar in een Hollands AZC. Of de uitgeweken Catalaanse leider Puigdemont op de Belgische knekelvelden van WO I. Opgejaagd, uit het ambt gezet, rijp voor arrestatie en vervolging. De batterij van zijn mobieltje is bijna leeg.

Zelfverzekerd, alom tegenwoordig, onvermoeibaar, overtuigd van het eigen gelijk. Zo kwam de man tot voor een paar weken over in de media. Hij zou het Spaanse varkentje wel eens even wassen. Eerlijk gezegd twijfelde ik al meteen aan hem. Dit vanwege zijn haardracht. Deze doet sterk denken aan die van acteurs in een Duitse B-film. Iemand met zo’n kapsel gaat het niet redden. Binnenkort komt een legioen Catalaanse burgemeesters hem in Brussel steunen, maar uiteindelijk staat hij er alleen voor. Zo gaan die dingen. Zijn aannames waren onjuist en getuigen van weinig historisch inzicht. Gebrek aan kennis en zelfoverschatting breken hem op.

Belangrijker dan persoonlijke tragedies zijn de oorzaken en gevolgen van (voorgenomen) afscheidingen binnen landen van de EU. Hier kunnen de Britten binnenkort van meepraten, al moet ik nog zien in hoeverre het tot Brexit komt. Premier May en haar aanhangers zullen op harde realiteiten en dus op toenemend intern verzet stuiten.
Ook hun dagen kunnen zomaar geteld zijn.

Puigdemont zoekt sympathie in Europa. Dat had hij eerder moeten doen. Want er is een verschil tussen mededogen en medelijden. Je hoeft maar drie minuten Spaans politiegeweld op tv te tonen en hele volksstammen verklaren zich solidair met de arme Catalanen. Dit is medelijden. Het oordelen op basis van emotie is zeker in Nederland een bovenmatig ontwikkeld fenomeen. Ons volk is dol op zieke zeehondjes, zingende debielen en taartbakkende transgenders. Dat is, omdat wij onszelf zo zien. Met analyse en mededogen heeft het niets van doen. En Nederland is Europa niet.

Brussel ligt nu eenmaal waar het ligt. De Belgen zijn er mooi mee geparkeerd. Moet je Puigdemont arresteren en uitleveren aan Madrid, dan nog via Interpol? Is de Catalaanse leider een held of een opportunist, een ziener of een populist? De kwestie raakt bovendien aan interne Belgische problemen (taalstrijd, economische ongelijkheid Vlaanderen/Wallonië) en via Brussel aan politieke verdeeldheid in andere Europese landen over nationalisme, regionalisme en verdere eenwording. Besluiteloosheid over Catalonië toont het onvermogen van Europa.

Vooralsnog reageren de Belgen met tijd rekken, onderzoeken, formele procedures en hopen dat het probleem overwaait. Het is balanceren op een glazen dak. Toch denk ik, dat de zaak in essentie eenvoudig ligt: geen Europees land kan zich versplintering veroorloven. Signalen dat enige druk een land kan doen zwichten, zal minstens op de Balkan voor nieuwe ellende zorgen. Dit weet Brussel ook. Mag ik tenminste hopen.

Monk
6 november 2017
(foto: Monk)