Amsterdam
Tijden veranderen. De Roomse Kerk kan dit proces nauwelijks bijhouden. Het Instituut brokkelt af onder individualisering, welvaart, vrije meningsuiting en betonrot in eigen gelederen. Het ene na het andere lijk valt uit de kast. Naar de mode van de dag roepen vooral grootschalige seksuele misbruikzaken verontwaardiging op. Het wachten is op onthullingen over monumentale fraude, witwassen van crimineel geld, betrokkenheid bij oorlogshandelingen en manipulatie van parlementaire verkiezingen. Vooralsnog worden vooral de seksuele luiken ontsloten: de clerus als broeinest van homo’s die allesbehalve leven naar hun eigen wetten. Een fraai gezelschap, aangevuld met pedofielen, uitbuiters en terreurzusters. De Kerk houdt van diversiteit.
Priester Pierre Valkering trok het deksel van zijn eigen beerput. Tot verbijstering van de toehoorders schetste hij tijdens een jubileumfeestje zijn verslaving aan internetporno en darkrooms. In het verlengde van sociaal wetenschapper Frederic Martel’s boek Sodoma, noemde Valkering het Vaticaan een oord van 50 shades of gay.
De laat 18e eeuwse schrijver De Sade krijgt met terugwerkende kracht gelijk. In zijn liederlijke De 120 dagen van Sodom zet de Markies de Kerk neer als een slangenkuil van relnichten, zich wentelend in vraatzucht en sadistische seks – het volstrekte tegendeel van wat de Kerk probeert uit te dragen. De Sade ontsnapte ternauwernood aan de doodstraf. Valkering werd meteen geschorst door de bisschop. Ook in strafmaat deed de tijd haar werk.
Het is zonneklaar dat de zelfbenoemde Heilige Stoel altijd veel homoseksuelen aantrok. Wat is mooier dan op waardige wijze ontsnappen aan de aanbevolen maar niet begeerde sekse? Toetreding tot het priesterschap van een zoon strekte menige familie tot eer. Het celibaat diende als veiligheidsklep om met de buitenwereld te kunnen omgaan: van een priester valt seksueel niets te vrezen. Maatschappelijke betekenis verwierf de Kerk bovendien door te voorzien in de toegang tot de hemelpoort. Het leven komt uiteindelijk neer op afzien, het vooruitzicht van een eeuwig niets is nauwelijks te dragen.
In een hiërarchische, gesloten gemeenschap waar de macht wordt gelegitimeerd door een nederig opdienen van morele superioriteit, is omerta een basisingrediënt. Uitgelekte wantoestanden worden gebruikelijk ontkend, verzwegen of afgedaan als incidenten. Halve maatregelen zijn het hoogst haalbare, omdat anders het hele kaartenhuis instort. Foute priesters worden rondgepompt, teneinde hen over superieuren te laten zwijgen.
De geloofsgemeenschap is nog altijd aanzienlijk. De mens heeft nu eenmaal behoefte aan iets dat groter is dan hijzelf. Vrouwen, het door de Kerk systematisch neergedrukte deel van de bevolking, dragen het geloof het meest fanatiek uit. Eeuwen van wetenschapsontwikkeling konden niet verhinderen, dat zelfs in hoog ontwikkelde samenlevingen het creationisme terrein wint. Ook in een gerationaliseerde en gematerialiseerde wereld tieren achterlijke denkbeelden welig.
Geloof verdwijnt niet zomaar en een Instituut dat er richting aan geeft, wordt in de kern als onmisbaar gezien. Imposante gebouwen, theatrale entourage en rituelen, onwrikbare opvattingen en een voor de buitenwereld ontwapenend celibaat vormen een geweldig brouwsel. Gelovigen (neerbuigend schapen genoemd) neigen ertoe, de problematiek te individualiseren en te personaliseren: een priester is fout geweest, maar hij is ook slechts een mens. De bisschop heeft gezwegen, maar had hier goede redenen voor. Zolang gelovigen de Kerk zien als levensverzekering is structurele verandering onwaarschijnlijk. De Kerk wordt onverkort voorgesteld als een instituut dat in de kern goed is, zij het hier en daar helaas ontspoord. De houding naar vrouwen zal evenmin veranderen. Zelfs binnen de homo scene wordt mannelijkheid geprefereerd boven het vrouwelijke.
Maar wat, als De Roomse Kerk helemaal niet in haar ontwikkeling het noorden kwijt raakte? Wat, als zij van meet af was bedoeld als Tehuis voor homoseksuelen en pederasten? Het zou ingenieus zijn: een organisatie optuigen die onder de vlag van kruiperige morele superioriteit gelegenheid verschaft aan haar leden onopgemerkt de beest uit te hangen en frustraties bot te vieren ten koste van de armetierige kudde?
Dit is de uiteindelijke visie van De Sade. Voor hem was het zonneklaar waarom Jezus zich omringde met uitsluitend mannelijke discipelen. En wat te denken van de verering van Maria, de onbevlekte Moeder van Jezus? Gerard Reve schreef er devoot over in boeken waar ook veel mooie jongens met harde billen hun opwachting maken.
De materiële wereld van de Roomse Kerk biedt tal van mogelijkheden deze complottheorie te onderzoeken. In tal van Europese steden steken kerken en kathedralen de wereldlijke bolwerken van kastelen en stadhuizen naar de kroon, vaak op een steenworp afstand van elkaar. Het Vaticaan is getooid met indrukwekkende schilderijen en fresco’s waarop geprononceerd naakte jongelingen de homoseksuele wellust aanwakkeren.
Het zou wel een ontluisterende grap zijn indien hier waarheid in schuilt. Onderzoek is lastig: de archieven van het Vaticaan blijven hermetisch achter slot en grendel.
Monk
7 april 2019
Foto: Monk
