Geschiedenis kent geen begin en geen einde. Het is een stroom van gebeurtenissen, bedoelingen, denkbeelden en belangen, onderhevig aan wijzigende inzichten, de behoefte aan recht praten wat krom is, fluïde context en de behoefte aan verklaring en bevestiging. Wel zijn er kantelpunten te benoemen, meestal achteraf.
Neem de oorlog in Oekraïne. De een zal stellen dat deze niet voorspeld kon worden, de ander meende in 2016 al te weten dat het onomkeerbaar fout zou aflopen.
Ik noem 2016, meer precies 6 april van dat jaar. Toen werd in een referendum gestemd over het voorgenomen Associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne. De Nederlandse burger mocht zijn of haar stem uitbrengen over het op dat moment al door beide Kamers goedgekeurde verdrag. Het betrof een raadgevend referendum, dus de regering (Rutte) behoefde zich er weinig van aan te trekken, mocht het “verkeerd” uitpakken. Dit is precies wat gebeurde: 61% stemde tegen, 38% stemde voor het verdrag. Waarna de regering zich er niets van aantrok, slechts (en met frisse tegenzin) een inlegvelletje zonder enige betekenis aan het Verdrag toevoegend. Een vriend van mij formuleerde subtiel het belangrijkste effect van het resultaat: dit is het laatste referendum geweest.
Voorstanders van het Verdrag kwamen uiteraard vooral uit liberale hoek. Er lonkten nieuwe wingewesten in de vorm van goedkope grond, vastgoed en arbeid, plus afzetgebieden. De als multinational geleide EU zou er veel bij winnen.
Tegenstanders wezen op de voorspelbaar negatieve reactie vanuit Moskou. Oekraïne was tot dan een neutrale buffer tussen Oost en West, zoals Belarus en ook Finland. Een Associatieverdrag is het voorportaal van lidmaatschap (van de EU) en dus vreesde Poetin terecht voor het opschuiven van het Westen naar zijn kant. Waarbij je mag bedenken, dat de scheidslijn tussen EU en NATO altijd al dun was.
Tegenstanders vreesden dat de EU in een conflict zou worden betrokken wegens een regio waar wij volgens hen niets te zoeken hebben.
De idee van een potentieel conflict was bepaald logisch. Op dat moment had Poetin de Krim al ingenomen en werd geregeld zwaar gevochten in de oostelijke Donbas regio. Dit gebeurde niet alleen om geopolitieke redenen, maar ook om economische: de Donbas kent veel zware industrie en de eigenlijke Russische economie draait dominant op de export van olie, gas en graan. Niemand in het westen begeert een Russische auto. Alleen witwasmachines doen het goed, vooral in Nederland. De Nee-stemmers wezen ook op het feit dat het beoogde Verdrag geen goed zou doen aan de Oekraïense economie zelf. Deze kon immers voor geen meter concurreren met de EU.
Aan dergelijke negatieve en winstvijandige opvattingen hadden de Europese liberalen, inclusief de VVD van Rutte, natuurlijk geen boodschap: wat een gezeur allemaal. Naar bekend recept moesten we wat meer leren positief te denken! De premier kwam dit persoonlijk op tv zo uitspreken.
Zelfs het argument, dat Kiev binnen de kortste keren om EU geld zou komen bedelen plus het feit dat de regering van het land berucht was om zijn corruptie, brachten de Europese liberalen niet tot andere inzichten. Zij beweerden juist, met het Verdrag Oekraïne in de helende invloedssfeer van de Europese Beschaving zou trekken. Zo zouden mensenrechten worden bevorderd en de corruptie verdwijnen als sneeuw onder de zon.
Vanaf de kansel zou ik hier een plechtig AMEN! aan toe willen voegen.
De rest is inderdaad geschiedenis. De vileine Poetin heeft de prowesterse ontwikkelingen in Oekraïne aangegrepen als vijandsbeeld voor een op oude leest te schoeien Nieuw Russisch Rijk. Onze traditionele denkbeelden en gewoonten! Heel anders dan die zieke homo-optochten van het Westen! Voorspelbare taal uit een ingestort en geminacht Sovjet Imperium. Het hoofd van de Russisch Orthodoxe Kerk Kirill denkt er precies zo over. Net als Poetin heeft hij dat geleerd bij de KGB. Poetin heeft de onafhankelijke staat Oekraïne altijd beschouwd als een historische vergissing, begaan door verraders van de Russische Zaak. En vergist u zich niet: zelfs de hier bejubelde Gorbatsjov denkt er in de kern zo over.
Voor de EU en Washington mag Poetin de duivel in eigen persoon zijn, met name de EU heeft de huidige situatie wel een beetje over zichzelf afgeroepen. En over Oekraïne, waarvan de inwoners moeten vluchten voor dood en verderf. Straks arriveren er minstens 20.000 in ons land – which of course is nothing!, zoals onze premier blijmoedig uitkraamde in het door 2.000.000 Oekraïners overstroomde Polen. Voor dit relatief te behappen aantal is natuurlijk geen huisvesting in Nederland, want er staan nog 13.000 asielzoekers uit andere landen in de rij. Deze situatie duurt al jaren. Ter Apel kan erover meepraten. Zwijg ik over de 350.000 huizen die nodig zijn om overige Nederlanders onder dak te brengen, vooral in de sociale huursector. Deze is door met name de VVD (ex minister Dekker) doelbewust afgebroken en opgeofferd aan de heilige marktwerking. Aan behoorlijk of zelfs maar nuttig woonbeleid hebben de liberalen al geen tien jaar geen boodschap, integendeel.
Monk
29 maart 2022
foto: Monk, expo Assen 2013