Monkwise

columns verhalen fotografie

HUMANISME


Met de omschrijving de oorlog tussen Hamas en Israël wordt het gewapende conflict bedoeld, dat sinds 7 oktober 2023 in het voormalige Palestina woedt. Vaak wordt deze terminologie uitgebreid tot de oorlog tussen terreurbeweging Hamas en de Staat Israël. Woorden hebben betekenis, maar belangrijker is dat heel veel mensen in het gebied er hevig onder lijden en niet zelden het leven laten. Erasmus ligt op de vuilnisbelt.

Een belangrijk resultaat is de intensivering van de wederzijdse haat tussen Israëli en Palestijnen. Nu al is er genoeg gebeurd om een nieuwe generatie geweldplegers van brandstof te voorzien. De aanslag door Hamas op Israëlische burgers (en militairen, maar die worden geacht voor zichzelf te kunnen zorgen) veroorzaakte de eerste schokgolf in deze negatieve gevoelens; de reactie van Israël heeft aan elke nuance een bruut einde gemaakt. Naar zeggen van de Israëlische premier Netanyahu gaat de oorlog nog maanden duren, een onheilspellende uitspraak.

Heftige gebeurtenissen leiden tot diepe echo’s. In dit geval gaan deze door de halve wereld. West-Europa en Noord-Amerika ervaren de verdeeldheid die het conflict veroorzaakt in een versterkte polarisatie. Binnen de kortste keren gaat het niet meer over de verschrikkingen van dag tot dag, maar over vragen als welke partij het meeste valt te verwijten, of het niet tijd wordt voor adempauze en diplomatie of dat de oorlog juist harder moet worden en wie in de eigen omgeving vriend of vijand is. Ongemerkt en misschien onbedoeld komt hiermee het bot vanonder het vlees tevoorschijn in de onuitgesproken maar weldegelijk aanwezige irrationele samenvatting: Joden (of juist Arabieren) deugen niet en daar zullen we naar handelen.

Ook in de eigen omgeving merk ik dit fenomeen. In aanvang leek de sympathie exclusief naar Israël te trekken. Onze demissionair premier Rutte deed hieraan voluit mee, op een allesbehalve rationele of afstandelijke manier. Hij zal zijn redenen hebben gehad, maar zijn opstelling droeg niet bij aan een verstandige benadering. Dit temeer, omdat Rutte best wat invloed heeft in Europa. Natanyahu, een binnenslands en ver daarbuiten als rechts conservatieve havik beschouwde premier, werd ineens mijn vriend Bibi genoemd. Welja.
De terroristen van Hamas bevestigden een gevaarlijke opvatting die in het Westen breed sluimert: Arabieren en zeker Palestijnen zijn van nature onbetrouwbaar en door hun foute religie onbeheerst gewelddadig. Wij hebben het recht hiertegen te doen wat wij nodig achten.
Hierover mocht de ander weer denken (en uitspreken): Israël en daarachter de VS leren niets en blijven ons vertrappen. Vanuit een kapotgeschoten venster in Gaza zien zij een Amerikaans vliegdekschip liggen dat niets doet om de Israëlische vernielingen tegen te gaan.

Israël deed zelf ook snel een duit in het zakje, door klagerig te verwijzen naar de Holocaust. Een in mijn ogen schandalige miskleun. Zelfs Hamas is niet bezig met een stelselmatig uitroeien van Israëli omreden dat het Joden zijn zoals de nazi’s dit deden. De uitroep From the river tot he sea, Palestine will be free, is veeleer een provocerende Palestijnse reactie op het omgekeerde proces waar Israël al sinds de oprichting van de Staat in 1948 mee bezig is: de Palestijnen verdrijven en desnoods vermoorden. Netanyahu is hiervan een eigentijds voorbeeld, met zijn verstrekking van wapens aan Joodse kolonisten op Palestijnse bodem. Hij weet wat ervan komt in handen van deze rabiate konijnenfokkers, maar doet er bewust niets aan.

Vooral orthodoxe Joden in Israël stellen het zo voor, alsof er sinds mensenheugenis een Joodse Staat heeft bestaan, die door krachten van buitenaf (de Romeinen) is vernield, maar daarmee haar rechten nog niet heeft verloren. Dit is niet alleen historisch onjuist, maar het is bovendien een recept voor eeuwigdurende oorlogvoering. Op deze manier wordt bijvoorbeeld door nationalisten op de Balkan gedacht. De gevolgen hiervan hebben we meegemaakt in de woeste oorlogen van de jaren 1990, met als voorlopig dieptepunt de moordpartij in Srebrenica van 1995. In Nederland is gelukkig niemand die roept dat hij als Batavier bepaalde landrechten heeft. Zelfs de Friezen met hun afwijkende taal weten wel beter dan zich te beklagen.

Het Jodendom is van oudsher geen etnische entiteit, maar een godsdienstige. Pas onder het zionisme van eind 19e eeuw ontstaat het besef van een Joodse Natie. Toen was de laatste van de in totaal maar liefst 9 Kruistochten al honderden jaren voorbij en die strijd ging tussen Europese Christenen en Arabische Moslims in Het Heilige Land*. Zionisme verbindt natie met religie.
Zonder te willen beweren dat Israël als Joodse Staat geen bestaansrecht heeft, mag je op grond van de feiten wel stellen dat dit idee tamelijk recent is. En dat hierover door fanatici wel een toontje lager gezongen mag worden. Waarmee mogelijk de weg kan worden geopend naar wat meer empathie voor de ander, de veronderstelde vijand.
Want of je wilt of niet: daarvan zal het toch een keer moeten komen.

Monk
29 december 2023
foto: Monk

Het Heilige Land: voor de Christenen, niet voor de Joden.

Reacties zijn gesloten.